هر کسی دوست دارد چهره ی زیبا تری داشته باشد. برای رسیدن به این هدف، بعضی از افراد از آرایش استفاده می کنند. برای رفع چین و چروک صورت، به ویژه چین و چروک هایی که زیر چشم و روی پیشانی و کنار ابرو ظاهر می شوند، تزریق بوتاکس یکی از گزینه های پر طرفدار است.
بوتاکس (توکسین بوتولیوم A)، علاوه بر زیبایی، مصارف دارویی ای از قبیل درمان سر درد و تعریق غیر طبیعی بدن نیز دارد. از میان افرادی که از بوتاکس استفاده می کنند، افرادی هم هستند که قصد تشکیل خانواده و بچه دار شدن را دارند. بنابراین، اگر از بوتاکس برای زیبایی و یا حتی درمان، استفاده می کنید، سؤال این است که: آیا تزریق بوتاکس در بارداری بی خطر است؟ پاسخ کوتاه: این را می دانیم که ما هنوز نمی توانیم قاطعانه بگوییم که این کار در دوران بارداری هیچ خطری ندارد!
بوتاکس چیست؟
تا کنون به این فکر کرده اید که وقتی بوتاکس می کنید، چه چیزی به بدن شما تزریق می شود؟ بوتاکس، نام تجاری محصولی است که حاوی نوروتوکسین تولید شده توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم است. تزریق این ماده به مقدار ناچیز، عضلات را به طور موقت فلج کرده و باعث شل شدن آنها می شود.
بوتاکس، در ابتدا در اواخر دهه 1980 به عنوان درمانی برای تنبلی چشم و پلک زدن غیر ارادی، توسط سازمان غذا و دارو (FDA)، مورد تأیید قرار گرفت. بعدها، از بوتاکس برای از بین بردن چین و چروک صورت، و همچنین درمان هایپرهیدروز (تعریق زیاد) استفاده شده است. از دیگر محصولات حاوی این توکسین، می توان به دیسپورت، زئومین و مایبولیک اشاره کرد، که همه آنها برای اهداف زیبایی استفاده نمی شوند.
آیا بوتاکس در زمان بارداری برای بچه بی خطر است؟
اگر شما مدت زیادی است که از بوتاکس استفاده می کنید، احتمالاً به جز هزینه ی جلسه بعدی تزریقتان، به چیز دیگری فکر نمی کنید. تحقیقات نشان داده است که تزریق توکسین بوتولینوم، برای از بین بردن خطوط اخم، برای اکثر افراد، بی خطر است. اما مثبت شدن آزمایش بارداریتان، ممکن است باعث شود شما به خطرات بوتاکس فکر کنید. مشکل اینجاست: حتی یک تحقیق درست هم درباره استفاده از توکسین بوتولینوم، روی خانم های باردار انجام نشده است.
آزمایشاتی که روی حیوانات انجام شده است، حاکی از بی خطر بودن بوتاکس در زمان بارداری دارد. محققانی که توکسین بوتولینوم A را به حیوانات باردار تزریق کردند، مشاهده کردند که این توکسین، به جفت منتقل نمی شود، نتیجه ی این آزمایش، نشان می دهد که به همین ترتیب، این اتفاق در انسان نیز نخواهد افتاد. اما باید بدانیم، حیوانات، مردم نیستند!
بعلاوه، شواهدی مبنی بر اینکه تزریق بوتاکس در بارداری مشکلی ندارد، مربوط به خود مولکول آنها است. هنگام تولید این محصول، اندازه ی آن اهمیت دارد: یعنی اندازه مولکول توکسین، احتمالاً مانع عبور آن از سد جفت می شود. با این وجود، اطلاعات زیادی در مورد استفاده از توکسین در دوران بارداری وجود ندارد.
یکی از تحقیقات در سال 2017 به ایمنی روش های زیبایی در دوران بارداری و شیردهی پرداخته است. در این تحقیق، هیچ آزمایش بالینی، برای بررسی تأثیرات استفاده از توکسین بوتولینوم، برای اهداف زیبایی در زنان باردار انجام نشد. بنابراین، برای نتیجه گیری قاطعانه، تحقیقات بیشتری لازم است.
خطرات استفاده از بوتاکس در بارداری چیست؟
یکی از خطرات احتمالی که باید در نظر گرفته شود، گسترش توکسین به نواحی اطراف ناحیه ی مورد نطر است. اگر توکسین، بیشتر از ناحیه ی تزریق گسترش یابد، می تواند موجب یک بیماری بسیار خطرناک به نام بوتولیسم شود. طبق یکی از منابع موثق FDA علائم این بیماری، شامل موارد زیر است:
- ضعف عضلانی
- تاری دید یا دو بینی
- گرفتگی صدا و سرفه ی خشک
- مشکل در ادای کلمات
- مشکل تنفسی
- مشکل در بلعیدن
- بی اختیاری مثانه
این علائم ممکن است در طی چند ساعت پس از تزریق، به صورت خفیف ایجاد شوند، اما چندین روز یا حتی چند هفته طول می کشد تا این علائم، شدید شوند. بنابراین اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
با این حال، با وجود محدودیت تحقیقات صورت گرفته در این زمینه، برخی از منابع معتبر اشاره کرده اند که شواهد زیادی در رابطه با خطرناک بودن استفاده از بوتاکس در زمان بارداری، وجود ندارد.
تزریق بوتاکس در شیردهی
این طبیعی است که شما هم مانند خیلی از خانم های باردار دیگر، در هنگام حاملگی تصور می کنید که بچه، کنارتان است و تمام کارهایی که قرار است بعد از زایمان انجام دهید را مرور می کنید. اگر قصد دارید به بچه شیر دهید، ممکن است تمام وسایل مورد نیاز، مانند سوتین های شیردهی، پمپ، شیر دوش، شیشه شیر و … را بارها و بارها چک کنید.
اما اگر قصد شیردهی دارید و همچنین علاقه مند به بوتاکس هستید، تزریق بوتاکس در کجای برنامه شما قرار دارد؟ ارزش در نظر گرفتن تمام مزایا و خطرات را دارد. همانطور که گفته شد، طبق منبع معتبری از FDA همانطور که هنوز مشخص نیست که بوتاکس به جنین منتقل می شود یا خیر، نمی توانیم به قطعیت بگوییم که بوتاکس به شیر مادر نیز منتقل نمی شود.
یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که توکسین بوتولینوم A بی خطر به نظر می رسد، زیرا فقط مقدار ناچیزی از آن، از جذب سیستمیک و انتقال جفت، منتقل می شود. آیا هنوز مطمئن نیستید؟ نگرانی شما قابل درک است. شما می توانید تا زمانی که از بی خطر بودن این کار، مطمئن نشدید، تزریق بوتاکس را متوقف کنید. با این حال، شما می توانید با پزشک خود – یا پزشک کودک خود – در مورد این موضوع صحبت کرده و به صورت تخصصی از او مشورت بخواهید.
چه زمانی می توانید تزریق بوتاکس را دوباره شروع کنید؟
اگر تصمیم دارید در دوران بارداری، تزریق بوتاکس خود را متوقف کنید، ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که چه زمانی می توانید دوباره آن را از سر بگیرید. پاسخی قطعی و روشنی برای این سؤال شما وجود ندارد. باز هم تکرار می کنم، به نظر نمی رسد تزریق بوتاکس هنگام شیردهی خطرناک باشد، اما تحقیقات زیادی در این زمینه وجود ندارد.
بنابراین اگرچه بوتاکس در دوران شیردهی ضرری ندارد، اما شما حق دارید که بخواهید داده های قوی تر و منابع موثق تری برای اثبات این ادعا داشته باشید. مطمئن ترین کار این است که شما تا زمانی که شیر را از نوزاد نگرفته اید (پایان دوران شیردهی)، تزریق بوتاکس را انجام ندهید.
اگر از بوتاکس برای مصارف پزشکی استفاده می کنید، چطور؟
همه ی افراد، از توکسین بوتولینوم A صرفاً برای اهداف زیبایی استفاده نمی کنند. برای استفاده از بوتاکس یا محصولات مشابه، دلایل پزشکی و دارویی نیز وجود دارد. به عنوان مثال، FDA به عنوان تنها درمان میگرن مزمن، بوتاکس را تأیید کرده است. پزشکان همچنین از آن، برای درمان بیماری به نام دیستونی (انقباضات کنترل نشده ماهیچه) و موارد دیگر استفاده می کنند.
اگر برای هر یک از این اهداف از بوتاکس استفاده می کنید، ممکن است شما و پزشکتان بخواهید درمورد اینکه آیا خطرات این روش بیشتر از مزایای آن است، و یا اینکه درمان های احتمالی دیگری برای بیماریتان وجود دارد بحث کنید.
اگر بوتاکس در بارداری خطرناک است، از چه روش زیبایی استفاده کنیم؟
اگر خیلی به ظاهر خود اهمیت می دهید و برای این کار، بوتاکس را انتخاب کردید، و از طرفی نمی خواهید در زمان بارداری یا شیردهی ریسک کنید، نگران نباشید! محصولات دیگری نیز وجود دارد که می توانید امتحان کنید، اگرچه دقیقاً همان نتایج را نخواهید گرفت، اما به شما کمک زیادی می کنند.
نظرتان در مورد یک لایه برداری چیست؟ تحقیقات نشان می دهد که لایه برداری با گلیکولیک و اسید لاکتیک در دوران بارداری بی خطر است، اما بهتر است از لایه برداری با اسید سالیسیلیک خودداری کنید.
برای به حداقل رساندن خطوط اخم، راهکار های دیگری وجود دارد. مقدار زیادی آب بنوشید تا پوست بدن مرطوب بماند، روزانه چندین بار صورت خود را مرطوب کرده و هفته ای دو بار لایه برداری پوست انجام دهید.
هیچ وقت تأثیر خواب خوب را نادیده نگیرید. اگر بعد از به دنیا آمدن کودکتان، نمی توانید درست بخوابید، یک پرستار بچه استخدام کنید، یا به همسرتان بگویید که نیمه شب ها، برای نگهداری کودکتان به شما کمک کند، تا شما بتوانید کمی بیشتر بخوابید.
نتیجه گیری
بوتاکسی که برای مصارف زیبایی از آن استفاده می شود، به طور کلی هیچ خطری ندارد. اما بهتر است که شما زمانی که باردار هستید، احتیاط کرده، و تزریق بعدی بوتاکس خود را به تأخیر بیندازید. اما همیشه به یاد داشته باشید که می توانید با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.
