اکثر افراد جامعه به مشکلی به نام جوشهای پوستی دچار هستند. جوشهای صورت بیشتر در دوران نوجوانی و اوایل جوانی به سراغ افراد میآیند. اما برای برخی افراد، جوشها یک مشکل همیشگی هستند. تخمین زده شده است که ۸۰ درصد از افراد ۱۱ تا ۳۰ ساله حداقل به شکل خفیف به جوش صورت مبتلا میشوند. همچنین بیشتر افراد در مقطعی از زندگی خود تحتتأثیر آن قرار میگیرند. در این مطلب قصد داریم به بررسی انواع جوش و درمان جوش صورت بپردازیم.
آشنایی با جوش صورت
جوش صورت یک بیماری شایع پوستی است که در آن منافذ پوست توسط مو، سبوم (یک ماده روغنی)، باکتریها و سلولهای مرده پوست مسدود میشوند. این انسدادها باعث ایجاد جوشهای سرسیاه، سرسفید، ندولها و انواع دیگر جوشها خواهند شد. جوش عمدتاً حاصل تغییرات هورمونی است که توسط هورمونهای آندروژن که معمولاً در سالهای نوجوانی و جوانی فعال میشوند، ایجاد میگردند. حساسیت به این هورمونها همراه با باکتریهای سطحی روی پوست و اسیدهای چرب در غدد چربی میتواند منجر به ایجاد جوش شود.
جوش بیشتر در کدام ناحیه ایجاد میشود؟
شایعترین نقاطی که ممکن است جوش بزنند عبارتند از صورت، پیشانی، قفسه سینه، شانهها و قسمت بالایی پشت بدن هستند. غدد چربی در سراسر بدن شما قرار دارند، اما این غدد در این نواحی از تراکم بیشتری برخوردار هستند.
انواع مختلف جوش
جوش میتواند اشکال مختلفی داشته باشد، مهمترین آنها عبارتند از:
جوش سرسیاه
برجستگیهای باز روی پوست که با چربی اضافی و پوست مرده پر میشوند، جوش سرسیاه نام دارند. با این که به نظر میرسد کثیفی در برآمدگی آنها رسوبکرده است، اما این جوشها در واقع به دلیل اکسید شدن سلولهای مرده پوست، تیره دیده میشوند.
بیشتر بخوانید: آیا ریزش سکه ای مو با مصرف فیناستراید برطرف میشود؟
جوش سرسفید
جوشهای سرسفید از رایجترین انواع جوش به شمار میروند. این جوشها برجستگیهایی هستند که در اثر چربی، پوست مرده، باکتریها یا تغییرات هورمونی به وجود میآیند. هنگامی که منافذ پوست بسته میشوند، این جوشها شکل میگیرند. مرکز این جوشها سفیدرنگ و اطرافشان سرخ است و احتمال دارد کمی دردناک باشند. برخی افراد به جای درمان جوشهای سر سفید، خودشان اقدام به تخلیه آنها مینمایند. بهتر است برای ایجاد نشدن جای جوش، آنها را با فشار خارج نفرمایید، چرا که این کار در باز شدن منافذ پوست تأثیری ندارد.
پاپل
پاپلها برجستگیهای کوچک قرمز یا صورتی هستند که ملتهب میشوند. آنها در زیر سطح پوست شکل میگیرند و به شکل برآمدگیهای سفت به نظر میآیند. این جوشها عموما دارای باکتریهایی هستند که در اثر فشار و بیرون آمدن ممکن است به پوست اطراف نفوذ نمایند. همین امر باعث ظهور جوشهای جدید میشود.
بیشتر بخوانید: آیا با استفاده از ماینوکسیدیل 5% می توان موهای پر پشتی داشت؟
جوش چرکی
جوشهای چرکی شبیه به جوشهای سرسفید هستند و با حلقههای قرمز احاطه شدهاند. آنها در صورت کنده شدن یا خراشیدگی میتوانند باعث ایجاد زخم شوند. محل ظاهرشدن جوشهای چرکی بیشتر در قفسه سینه، کمر یا صورت است. بستهشدن منافذ پوست توسط باکتریها و سلولهای مرده و همینطور تغییرات هورمونی، مهمترین دلایل به وجود آمدن جوشهای چرکی هستند.
ندول
این جوشها به شکل جامد، قرمز و گوشتی هستند و در عمق پوست قرار دارند. آنها بزرگ و دردناک خواهند بود، چرا که با عفونت زیاد همراه هستند.
کیست
این جوشها به علت عفونت شدید در عمق پوست ایجاد میشوند. کیستها قرمز، بزرگ، دردناک و ملتهب هستند و میتوانند جای زخم ایجاد نمایند. برای درمان آنها حتما باید به پزشک مراجعه فرمایید.
چه چیزی باعث ایجاد جوش میشود؟
برخی از مواردی که میتوانند باعث به وجود آمدن جوش شوند یا آن را بدتر نمایند عبارتند از:
- نوسان سطح هورمونها در طول دوره قاعدگی زنان
- برداشتن زخمهای جوش
- پوشاک و سرپوش، مانند کلاه
- آلودگی هوا و شرایط خاص آبوهوایی بهویژه رطوبت بالا
- استفاده از محصولات مراقبت شخصی روغنی یا چرب (مانند لوسیونهای سنگین، کرم یا پماد و ماسک مو) یا کار در محلی که به طور معمول با چربی در تماس باشید.
- استرس که با افزایش هورمون کورتیزول میتواند باعث گسترش جوش شود.
- برخی داروها
- عوامل ژنتیکی
جای جوش چگونه ایجاد میشود؟
جوش گاهی اوقات منجر به زخم میشود. این امر زمانی اتفاق میافتد که جوش به پوست نفوذ کند و به لایههای عمیقتر آسیب برساند. التهاب، منافذ جوش را متورم و در کنارههای منافذ ایجاد زخم مینماید.
برای این مشکل چندین گزینه درمانی وجود دارد. لایهبرداری شیمیایی، درم ابریژن، لایهبرداری با لیزر، میکرونیدلینگ و جراحی همگی میتوانند برای درمان جای جوش استفاده شوند.
روشهای درمان جوش
برخی افراد از روشهای درمانی بدون نسخه برای درمان جوش استفاده مینمایند. اما بسته به شدت بیماری، سن شما، نوع جوش و میزان موثر بودن داروهای بدون نسخه، ممکن است به داروهای تجویزی قویتری نیاز باشد. به طور کلی روشهای درمانی جوش به شرح زیر هستند:
بیشتر بخوانید: آیا خشکی پوست ناشی از مصرف داروی آکوتان همان لیکن پلان است؟
استفاده از داروهای موضعی برای درمان جوش
بنزوئیل پراکسید:
به صورت ژل یا محلول شستشو در دسترس است و باکتریهای سطحی را که باعث تشدید جوش میشوند، هدف قرار میدهد. خشکی پوست یک عارضه جانبی شایع برای این دارو است.اسید سالیسیلیک:
بدون نسخه به شکل پاککننده یا لوسیون در دسترس است و به برداشتن لایه بالایی پوست آسیبدیده کمک مینماید. اسید سالیسیلیک سلولهای مرده پوست را حل خواهد نمود تا از گرفتگی فولیکولها جلوگیری نماید.اسید آزلائیک:
یک اسید طبیعی است که در غلات گوناگون مانند گندم، جو و چاودار وجود دارد. اسید آزلائیک میکروارگانیسمهای روی پوست را از بین میبرد و تورم را کاهش میدهد.رتینوئیدها (مشتقات ویتامین A):
باعث از بین رفتن جوشهای سرسیاه و سرسفید میشوند و به جلوگیری از مسدود شدن منافذ کمک مینمایند. شایعترین عارضه این داروها، خشکی است که معمولاً با مرطوب کردن بهبود مییابد.آنتیبیوتیکها (انواع موضعی شامل کلیندامایسین و اریترومایسین):
باکتریهای سطحی را کنترل نموده تا از تشدید، تحریک و تورم جوش جلوگیری شود. وقتی آنتیبیوتیکها با بنزوئیل پراکسید ادغام شوند، مؤثرتر خواهند بود.داپزون:
یک ژل موضعی است که دارای خواص ضد باکتریایی است و میتوان از آن برای بهبود جوشهای ملتهب کمک گرفت.
استفاده از داروهای خوراکی برای درمان جوش
- آنتیبیوتیکها، بهویژه آنتیبیوتیکهای تتراسایکلین مانند مینوسیکلین و داکسیسایکلین، معمولاً برای درمان جوش متوسط تا شدید استفاده میشوند.
- داروهای ضدبارداری خوراکی میتوانند به رفع جوشهای مرتبط با سیکلهای قاعدگی کمک نمایند. سازمان غذا و دارو سه نوع قرص ضدبارداری را برای درمان جوش تایید نموده است. این داروها دارای ترکیبی از استروژن (هورمون جنسی اولیه زنانه) و پروژسترون (یک شکل طبیعی از استروئید است که به تنظیم قاعدگی کمک مینماید) هستند.
- ایزوترتینوئین داروی مؤثری است که فقط برای شدیدترین موارد جوش استفاده میشود. ایزوترتینوئین اندازه غدد چربی را کوچک نموده تا از شکلگیری جوش جلوگیری نماید.
بیشتر بخوانید: آکوتان چیست؟ همه چیز درباره آکوتان
جمعبندی
عمده دلیل به وجود آمدن جوشها، تغییرات هورمونی هستند. اگر صورت شما هم جوش میزند، بدانید که تنها نیستید و این مشکل بسیار رایج است. برای درمان جوش پیش از هر چیز باید دانست که آنها از چه نوعی هستند. انواع جوشها شامل سرسیاه، سرسفید، چرکی، پاپول، ندول و کیست هستند. متخصصین توصیه مینمایند که هرگز سعی به خارج نمودن جوش با فشار نفرمایید. این کار ممکن است در جای جوش، زخم ایجاد کند یا باعث پخش شدن باکتریها به دیگر نقاط پوست شود. با مراجعه به پزشک و اطلاع از نوع جوشها، درمان آنها سادهتر خواهد بود. با کنترل استرس و استفاده منظم از روشهای درمانی، میتوان این مشکل پوستی را مهار نمود.
منابع: healthline، healthline، clevelandclinic
