بسیاری از افرادی که از بیماری‌های پوستی شامل آکنه رنج می‌برند، به سراغ مصرف داروهایی مانند آکوتان جهت درمان بیماری خود می‌روند. این درحالی است که این افراد هیج‌گونه اطلاعی از عوارض استفاده از این دارو ندارند. به همین علت، ما تلاش کرده‌ایم تا در این مقاله به بررسی عوارض داروی آکوتان بپردازیم. همچنین به این سوال که آیا ارتباطی میان داروی آکوتان و لک‌های قهوهای وجود دارد نیز پاسخ داده‌ایم.
عوارض جانبی رایج داروی آکوتان
پزشکان معمولا به بیماران خود توصیه می‌کنند قبل از مصرف آکوتان و در فواصل منظم و پس از مصرف آن، آزمایش خون دهند. بدین ترتیب، عملکرد کبد و کلیه‌ها و همچنین سطح کلسترول آن‌ها بررسی خواهند شد. برخی از عوارض جانبی رایج آکوتان عبارتند از:
- پوست خشک، ترک خورده یا پوسته پوسته
- چشمهای خشک یا ملتهب
- لبهای خشک و ترک خورده
- بینی خشک و شاید همراه با خونریزی
- سر درد
- حساسیت بیشتر نسبت به اشعه ماورا بنفش
عوارض دارو آکوتان در بارداری
افرادی که باردار هستند یا می‌خواهند برای بارداری اقدام کنند، هرگز نباید از آکوتان استفاده نمایند. زیرا استفاده از این دارو می‌تواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
- سقط جنین
- ناتوانیهای مادرزادی
- زایمان زودرس
- مرگ در نوزادان
موارد گفته شده، اثرات شدید این دارو هستند، اما غیرمعمول نیستند. به عنوان مثال مرکز اطلاعات ژنتیک و بیماری‌های نادر می‌گوید که حدود 20 تا 35 درصد از جنین‌ها در صورت مواجهه با رتینوئیدها در دوران بارداری ممکن است دچار ناهنجاری شوند.
کشورهای مختلف روش‌های نظارتی متفاوتی برای جلوگیری از قرار گرفتن جنین در معرض این دارو معرفی کرده‌اند. برای مثال برخی از کشورها از مردم خواسته‌اند از دو روش مطمئن زیر استفاده کنند:
- پیشگیری از بارداری در حین و بعد از درمان با رتینوئید
- انجام آزمایش‌های منظم بارداری
بیشتر بخوانید: کاشت ابرو مردانه چگونه انجام می‌شود و چه مزایایی دارد؟
سایر عوارض مصرف دارو آکوتان
در این بخش به سایر عوارض مصرف این دارو خواهیم پرداخت.
1- بالا رفتن کلسترول و چربی
یکی از عوارض داروی آکوتان بالا رفتن سطح کلسترول و چربی خون است. انجام آزمایشات خون به پزشکان این اجازه را می‌دهد تا کلسترول و چربی افراد را تحت نظر قرار دهند.
2- کاهش گلبول‌های قرمز و سفید
مصرف آکوتان ممکن است منجر به کاهش تعداد گلبول‌های قرمز و سفید خون شود و حتی ممکن است کم خونی برای بیش از یک نفر از هر 10 نفری که آکوتان مصرف می‌کنند، رخ دهد.
3- ایجاد مشکل در عملکرد جنسی
برخی از دانشمندان معتقد هستند که ارتباطی میان مصرف آکوتان و عملکرد جنسی افراد وجود دارد. برخی از عوارض آکوتان در این زمینه عبارتند از:
- اختلال در نعوظ
- از دست دادن میل جنسی
بی‌حسی دستگاه تناسلی
4- مشکلات روحی و روانی
بروز برخی از مشکلات جدی سلامت روان از عوارض داروی آکوتان هستند. برای مثال آکوتان ممکن است باعث موارد زیر شود:
- افسردگی
- روان پریشی
- افکار خودکشی
این عوارض جانبی شدید اما نادر، ممکن است پس از قطع مصرف آکوتان نیز ادامه یابند. بنابراین انجام مراقبت‌های بعدی، ضروری است.
6- آسیب به اندام‌های داخلی
آسیب اعضا مختلف بدن، یکی دیگر از عوارض داروی آکوتان است. آکوتان ممکن است به موارد زیر آسیب برساند:
- پانکراس
- روده
- مری
- کبد
- استخوان‌ها
- ماهیچه‌ها
- رباط‌ها
- مفاصل
ورزشکارانی که می‌خواهند از این دارو استفاده کنند، لازم است قبل از شروع مصرف آن، درباره ورزشی که انجام می‌دهند با پزشک خود صحبت کنند. همچنین لازم است بدانید که آکوتان ممکن است رشد استخوان‌های بلند را در نوجوانی که هنوز در حال رشد است، متوقف کند.
7- افزایش قند خون
آکوتان ممکن است سطح قند خون را افزایش دهد و به ندرت منجر به دیابت شود.
8- مشکلات بینایی
مصرف داروی آکوتان ممکن است باعث از دست دادن دید در شب (گاهی به طور دائمی) و سایر مشکلات بینایی شدید شود.
9- مشکلات جدی پوستی
علاوه بر عوارض جانبی شایع‌تر و جزئی پوستی، ممکن است مصرف این دارو باعث عوارض جدی‌تری نیز شود. این عوارض عبارتند از:
- اریتم مولتی فرم
- سندرم استیونز جانسون
- نکرولیز اپیدرمی سمی
عوارض داروی آکوتان پس از قطع این دارو
برخی از عوارض جانبی طولانی مدت ممکن است پس از قطع مصرف آکوتان در فرد باقی بمانند. این عوارض حتی ممکن است باعث مشکلات دائمی مانند زخم، از دست دادن بینایی یا آسیب اندام داخلی شوند.
بر اساس یک بررسی در سال 2018 در برخی از افراد پس از قطع مصرف دارو، عوارض جانبی جنسی ظاهر می‌شوند. در همین حال، مطالعه‌ای در سال 2010 نشان داد که خطر خودکشی تا 6 ماه پس از توقف درمان با آکوتان افزایش می‌یابد.
آیا مصرف داروی آکوتان باعث ایجاد لک‌های قهوهای روی صورت می‌شود؟
داروی آکوتان می‌تواند عوارض بسیار جدی روی جسم ایجاد کند که قبل‌تر به آن‌ها اشاره کردیم. اما تاکنون تاثیر دارو آکوتان در ایجاد لک‌های قهوهای اثبات نشده است. بنابراین علت به وجود آمدن این لک‌ها را به طور صد در صد نمی‌توانیم مصرف داروی آکوتان در نظر بگیریم.
چه زمانی لازم است برای عوارض داروی آکوتان به پزشک مراجعه کرد؟
افرادی که آکوتان مصرف می‌کنند، در صورت تداوم هر یک از عورض جانبی جزئی و ایجاد مشکل، باید به پزشک مراجعه فرمایند. علائم دیگری که می‌توانند نشان دهنده یک مشکل جدی باشند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- علائم افسردگی یا روان پریشی
- سردردهای بد
- سرگیجه
- تاری دید
- حالت تهوع
- استفراغ
- تشنج
- سکته
- زخم دهان، بینی یا گلو
- درد قفسه سینه
- ضعف و درد عضلانی
- واکنش آلرژیک
- مشکلات بینایی
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
- صدای زنگ در گوش یا بدتر شدن شنوایی
- دردهای بد معده
اگر فردی در حین مصرف این دارو دچار هر یک از عوارض بالا شد، لازم است فورا مصرف دارو را قطع کند و با پزشک خود تماس بگیرد. همچنین فردی که دچار شکستگی اندام‌ها می‌شود باید به پزشک معالج خود بگوید که آکوتان مصرف می‌کند. افرادی که کمر درد یا درد مفاصل دارند نیز باید با مشورت پزشک خود آکوتان مصرف نمایند.
بیشتر بخوانید: جنتلمکس پرو پلاس – بررسی جدیدترین دستگاه لیزر شرکت کندلا
جمع‌بندی
بسیاری از افراد برای درمان بیماری‌های پوستی خود از دارو آکوتان استفاده می‌کنند. اما این افراد باید بدانند که دارو آکوتان باید به عنوان آخرین گزینه برای درمان استفاده شود. زیرا این دارو دارای عوارض بسیار زیادی است و می‌تواند سلامت افراد را تحت تاثیر قرار دهد. از عوارض داروی آکوتان می‌توان به افسردگی، فشار عصبی، بیماری‌های پوستی و … اشاره کرد. بنابراین اگر تصمیم به مصرف این دارو گرفتید، لازم است حتما با یک پزشک مطمئن مشورت نمایید. همچنین در صورتی که عوارض این دارو را مشاهده کردید، حتما به پزشک خود مراجعه یا با او تماس بگیرید.
